De dalende koopkracht zorgt ervoor dat mensen in de supermarkt vaker kiezen voor de goedkoopste optie in plaats van de duurzame optie. “Met de energierekening in het achterhoofd laten mensen toch het speciale, lokale product liggen om voor de goedkopere optie te gaan”, constateert Sjaak van der Tak, voorzitter van LTO Nederland.

Zo merken telers van groente en fruit dat de vraag naar luxe en biologische producten minder is. Tijdens de coronapandemie werd meer op gezondheid gelet, nu meer op de kosten, zo klinkt het.

Ook vleeshouders merken dat de verkopen onder druk staan, omdat in de supermarkten vaker voor een goedkope buitenlandse optie wordt gekozen. Consumenten kiezen volgens LTO ook vaker voor scharreleieren zonder keurmerk, in plaats van biologisch, vrije uitloop of Beter Leven Keurmerk (BLK).

De LTO-voorman zegt de keuze van consumenten wel te begrijpen, omdat de “kostenexplosie” iedereen raakt. “Maar het legt wel de vinger op de zere plek van veel van de politieke plannen van de afgelopen jaren. De overheid vraagt steeds meer maar vergeet daarin de markt mee te nemen”, aldus Van der Tak.

De signalen uit de markt betekenen volgens hem niet dat verdere verduurzaming onnodig is. "Maar het laat wel zien dat er bij welke ambitie dan ook meer rekening moet worden gehouden met het bedrijfseconomisch perspectief", aldus Van der Tak.

"Als verduurzaming niet rond te rekenen valt dan gebeurt het uiteindelijk niet. Daar ligt voor de overheid met name aan de kostenkant een verantwoordelijkheid."

Omzet supermarkten uit duurzame producten steeg vorig jaar

Dat de vraag naar duurzame producten afneemt is een relatief nieuwe ontwikkeling. Vorig jaar stegen de omzetten van supermarkten uit duurzame producten juist. Zo was in 2021 22 procent van de supermarktomzet afkomstig van duurzaam eten, tegenover 19 procent in het jaar daarvoor, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maandag.

Vooral kozen consumenten voor duurzaam varkensvlees, vis, thee of eieren. In deze categorieën ging meer dan 80 procent van het uitgegeven geld naar de producten met een keurmerk. Bij rundvlees en kip werd er veel minder uitgegeven aan zo’n keurmerk. Van die gekochte producten was respectievelijk 18 procent en 23 procent duurzaam.

Het minste geld werd uitgegeven aan duurzame producten in de categorieën bier en wijn, niet-alcoholische dranken en kaas. Dat komt ook omdat hier nog weinig producten een duurzaamheidskeurmerk hebben, aldus het CBS.

In 2020 gaven consumenten meer geld uit in de supermarkt vanwege de coronacrisis. In 2021 werd nog steeds meer uitgegeven aan voeding in de supermarkten dan voor de pandemie het geval was, maar wel iets minder dan in het eerste jaar van de crisis.

LEES OOK: Consument past koopgedrag in supermarkt aan door hoge inflatie: meer huismerken en vaker koopjesjagen